'Ke Ora' en rotte eieren

Ke Ora is Maorisch (dat heet vast niet zo) voor 'Welkom!' Of 'Wat ben ik blij u te zien!'
Onze chauffeur Bill, een echte Maori, gaf ons taalles in de stokoude bus op weg naar de authentieke 'Pa' (met palissades versterkt dorp) waar we een avond lang zouden worden ingewijd in de gebruiken van zijn volk.
De rondbuikige, gekleurdgetatoueerde en zwaar besnorde amerikaan Dan in ons Jut en Julgezelschap werd door Bill benoemd als onze 'Chief'. Bill vond die tatoeages van Dan wel gaaf, denk ik. Bill trad dezelfde avond overigens ook op als zanger bij de hangi (avondeten), als niet zo strenge kaartjescontroleur, als bartender, als Maori, als kok en als chauffeur op de terugreis: dat ging heel wat joliger dan heen....zal die bar wel geweest zijn.

Chief Dan zou de eer te beurt vallen om samen met de chiefs van de drie andere bussen welkom te worden geheten door de Grote Leider van de Maori-stam.
In de bus mocht hij droogoefenen in neuswrijven met Bill, inclusief de 'share of the bad breath', de hand op de linkerschouder en de andere hand in die van de Grote Leider.
We werden rondom een soort circuspiste gedreven. De vier buschiefs stonden nogal zenuwachtig klaar met hun zestig medereizigers er omheen, opgelucht dat zij nìet de klos waren.
Uit de circusingang -lees: de poort naar het Maori-dorp- stoven een stuk of vijf zwartbeschilderde, donkere en nogal booskijkende krijgers op onze chiefs af.
Nou weet ik niet of jullie wel eens de 'Haka' hebben gezien. Die nieuw zeelandse rugby-internationals doen 'm bij wijze van yell aan het begin van een wedstrijd.
Het is een soort dans met veel geschreeuw, gestamp met voeten, woeste gebaren met handen en armen en veel grote rose tongen uit monden steken, dit alles met wijdopengesperde ogen op de tegenstanders gericht. Het is niet zozeer een oorlogsdans als wel een blufpokerdans, zo van 'Hàd je wat? Kom dan maar es op'.
Ook hier was het een imponerend geheel, ten eerste omdat ze binnen een meter of twee van onze inmiddels licht sidderende chiefs dansten, èn omdat ze hier ook nog eens hun hardhouten speerslaghouten bij zich droegen: een scherpe punt aan één kant om te steken, een plat uitlopend ander uiteinde om meppen mee uit te kunnen delen. Ze draaien die dingen tijdens hun dans waanzinnig snel 180 graden om, in het echies natuurlijk afhankelijk van de actie die gevraagd wordt. Hier ging het alleen maar om bluffen, te imponerenen te schijnvechten.
Uiteindelijk kwam de Grote Leider aan onze Chiefs melden dat we de welkomstceremonie goed hadden doorstaan (ja dûh, wat dacht je: iedereen had AUD 110 p.p. betaald!) en werden we genood zijn 'Pa' te bezoeken: 'Ke Ora!' Daar liepen we groepsgewijs een uurtje langs een tiental hutjes, waar de Maori ons in kort bestek vertelden of demonstreerden: hun trainingsmethoden voor sterke onderlijfspieren (zonder die ben je kansloos in het regenwoud waar je veel moet kikkeren, kruipen, sluipen en springen), hoe ze wel zestig soorten vlas gebruiken voor kledingstukken, dakbedekking, touw en allerlei gebruiksartikelen, uit welke fases de Haka is opgebouwd, hoe ze oog/handcoördinatie-oefeningen met hun kinderen doen, hoe ze koken (een supervorm van de hooikist!), hoe ze die mooie cirkelvormige beschilderingen op hun huid aanbrengen, hoe ze inkt maken, hoe ze die speren hanteren etc etc. Niks toeristisch, heel serieus, heel trots en heel leerzaam. En dus onwijs leuk.
De daarop volgende culturele sessie (ik meende Bill nog in een zwartgeschminkte en meeneuriënde rol te herkennen) in een met allerlei Maori-tekenen beschilderde ruimte vertelde en zong over de voorouders; bij Maori's is alles is gelinkt met de natuur en met voorgaande generaties. De 'tamoko' die cirkelvormige beschildering op hun gezicht bijvoorbeeld heeft op de kin de 'tekens' van de ouders en de familie/voorouders-tekenen op het voorhoofd. Zo kunnen ze elkaar ook herkennen: krulletje links/streepje rechts? Oh, dat is er ééntje van die club aan de andere kant van het bos. Zoiets dus.

Nog één knallende Haka (wàt een herrie, nu die binnen werd gedaan) tot besluit en dat was het dan. We hadden ons met de nodige scepsis aangemeld, maar we zijn met veel leuke ervaringen en geestelijke bagage teruggekeerd. Gelukkig géén mengeling van Volendam, Valkenburg en Openluchtmuseum. We snappen nu een heleboel meer van deze gastheren en -vrouwen.

Vandaag duiken we in de rotte eierenlucht uit Maori-land. Rotorua, Taupo, Wai-O-Tapu: ze stinken een uur in de zwavelwind, want hier zijn de geisers, de draaikolken kokende modder en de door ertsen en mineralen verkleurde borrelende kratertjes. We lopen op het breukvlak van de (geologische) aziatische plaat en de arctische plaat, en dat betekent veel geothermisch interessante plekken. Maar natuurlijk ook veel ellende uit het verleden: de aardbeving in Christchurch uit 2010 en die van 1931 in Napier bijvoorbeeld. Daar zijn we nu, dankzij de bezoektip van vriendin X. De stad werd destijds heropgebouwd in de stijl van die jaren: dus Art Deco te over. Grappig, omdat we dit al eens eerder zagen: in Noto, Italië, tijdens onze vorige lange reis.