Maharadja’s: wat nu?

Voor mijn Maharadja-verhalen moet ik eerst even met ongenuanceerde zevenmijlslaarzen door de bestuurlijke geschiedenis van India gaan: ooit telde het toenmalige ‘groot’ India (incl. het huidige Pakistan) tientallen koninkrijkjes.
De Maharadja’s waren eeuwenlang de grote heersers over die rijkjes; ze waren ònbeschoft rijk en alleen daarom al in meerdere of mindere zin machtig.
Gedurende de britse koloniale overheersing (1858 - 1947) trachtte de plaatsvervanger van de Britse Koning(in) met de titel Viceroy al die trotse en soms strijdlustige Maharadja’s onder een soort centraal Brits gezag te krijgen. We zagen prachtige oude statiefoto’s van meestal mislukte vergaderingen tussen de Viceroy en de Maharadja’s: één zo’n volwassen bleekneus in westers pak met tientallen dreigende donkere snorremansen imponerend gekleed in tulband en kromzwaard.
(Het zijn net zulke bizarre contrastfoto’s als toen Ghandi naar het britse Lagerhuis trok om daar de Indiase zelfstandigheid te bepleiten: één kleine kale man in een grote witte lendedoek met stok en ziekenfondsbrilletje op een foto met honderden hoge zijden hoeden, wandelstokken met ivoren knop, jaquets, vesten in dikke buiken en minachtende blikken).
Toch lukte het de Britten uiteindelijk een zekere eenheid te smeden, na de belofte dat India aan het eind van dat proces zelfstandig zou mogen worden. Belangrijke smeermiddelen waren naast die zelfstandigheid: natuurlijk geld en voorrechten èn de aantrekkingskracht van het moderne westen: menige Maharadja-troonopvolger studeerde in Cambridge of Oxford, assimileerde daar moeiteloos en keerde als halve brit weer terug naar India om daar na overlijden van Pa de troon te bestijgen.
De Britten vertrokken in 1947, Ghandi werd met zijn geweldloze gedachtengoed en zijn oproep tot eenheid de filosoof en wegwijzer naar een verenigd India, Nehru de politieke organisator daarvan èn de eerste Premier van India. De Maharadja’s traden terug en droegen hun door de britse dwang toch al aangetaste macht over aan het nieuwe centrale gezag.

Ik heb me vaak afgevraagd: wat deed dat terugtreden met de ‘Kroonmaharadja’s’ en andere leden van de Royal Families, zoals ze nog steeds genoemd worden? Wat gingen die doen? En welke sporen van die omwenteling van Maharadja naar ambteloos burger in de jaren veertig van de vorige eeuw vind je nog terug in 2020?
Toeval, mazzel èn een beetje gericht zoeken gaven ons een aantal antwoorden. We spraken een paar nazaten en konden een aantal paleizen bezoeken.

Voor de autoliefhebbers: zo mochten we de verzameling vintage cars van de huidige Koning van Gondal bekijken. Ongeveer dertig garageboxen, met daarin zeker vier Rolls Royces, verder Packards, Mark X, Jaguars, Bentleys, Mercedessen, Ferrari’s en wat al niet meer. Er werd niet veel in gereden, maar ‘voor de heb’ en de show waren het leuke dingetjes. Ze zijn in perfecte staat van onderhoud. En omdat het oude, rijke leven van de Royal Families de Indiërs veel meer aanspreekt dan die suffe politici in Delhi kwamen er bussen vol bewonderende Rolls Royce-selfienemers op de verzameling af.

Volgende keer meer.