Betuttel

In het onwaarschijnlijk kleurrijke Atlasgebergte ligt het National Park Toubkal rond de 4167 (!) meter hoge Djebel Toubkal. In dit National Park piekt op 1940m het bergdorpje Imlil, fameus om zijn bergsportmogelijkheden. En in Imlil logeren wij, in een spartaans maar sportief onderkomen: kale slaapkamer, britsen met paardendekens (want het is hier 's nachts behoorlijk koud), badkamer met koudstenen vloer maar ook met warme douche, de laatste tegen betaling. Niks glaasje wijn bij het eten, wàter kunnen we krijgen. En thee, zoveel als we maar willen. We zijn twee nachten de enige gasten. Hassan, de herbergbaas, zorgt uitstekend voor ons. Gids Omar wijst ons de weg langs drooggevallen beddingen, over steile hellingen en door suffige maar superschattige dorpjes nog bóven Imlil, waar ezeltjes en muildieren de rol van tractor, verhuiswagen en eenpersoonsvervoerder vervullen. De tijd heeft hier stilgestaan. A heeft zojuist haar 327e scheefhangende deur gefotografeerd.

Dit alles heeft voor de gemiddelde lezer de relevantie van een koffieboon in Cuba, maar de alinea hierboven was even nodig: we zitten ver van de drukke marokkaanse steden, in een Nationaal Park. En daarvoor zijn gedragsregels opgesteld, die op een groot bord midden in Imlil te lezen zijn. In het Frans.
Laat in dit dorp nu eens het landelijke percentage analfabetisme van > 55 procent van toepassing zijn, dan nog kan 45 procent de tekst lezen. Frans is in Marokko officieel de tweede taal, die op alle scholen naast het arabisch wordt onderwezen. Overheden gebruiken veelal het Frans als eerste taal. Iedereen spreekt of begrijpt Frans. Kleine kinderen oefenen giechelend hun 'bonjour' en 'ca va?' op ons. Engels leer je hier als derde taal alleen op de private highschool. Kortom, minimaal vier op de tien Imlillers kunnen echt wel lezen wat er (vrij vertaald) op dat bord met gedragsregels staat, zie ook de hopelijk gelukte en geplaatste foto:

1. Respecteer de natuur, houd afstand van dieren
2. Respecteer de religieuze plaatsen (bijv. de moskee)
3. Gedraag u zodanig dat u de plaatselijke bevolking niet choqueert.
4. Geef geen bonbons, balpennen, medicijnen etc aan inwoners (en met name aan hun kinderen) zodat zij er niet aan wennen dat bedelen loont.

Ik was oprecht verbaasd over het betuttelende karakter van de laatste regel. Het zal midden in je eigen dorp op een bord worden opgeschreven, zeg. Alsof je in een reservaat woont! Dat betuttelende zagen we al vaker. Het zit er nog erg in, hier.

De mateloos geliefde Koning Mohamed VI doet -net als eerder zijn vader Hassan II- fantastische dingen voor zijn volk. Onderwijsprogramma's invoeren, gezondheidszorg drastisch verbeteren, dorpsscholen voor analfabetische volwassenen inrichten, infrastructuur verbeteren en delen van zijn traditionele almacht delegeren aan diverse politieke organen. Als afstammeling van de Profeet probeert hij er voor te zorgen dat de religie zoveel mogelijk mee-evolueert met de ontwikkeling van het land, maar de regeltijgers van de Islam zijn nogal conservatief en vertalen de regels in de dagelijkse praktijk vaak nogal top down en rigide...dat verandert een stuk minder snel dan al die andere zaken.
Mohamed VI bestrijdt het langs de noordkust van Afrika overal dreigende terrorisme met openheid, en roept zijn volk op om waakzaam te zijn en elkaar positief in de gaten en op de hoogte te houden.
De politie is overal zichtbaar en zeer aanspreekbaar. Dat stimuleert het inroepen van hulp door de burgers bij verdachte situaties, legde een gids mij uit. Daarnaast is zij ook buitengewoon aardig en beleefd (zelfs als zij bekeuringen wegens te hard rijden uitdeelt. Ik scoorde een tweede boete: 70 km gereden in plaats van 60 (op de enige grote weg van Oost naar West), je kent het wel. 300 dirham contant, wederom. Toen de agent ons vriendelijk vroeg of we nog eens zouden terugkeren naar Marokko antwoordde ik -grinnikend- ontkennend. Omdat we wel erg vaak werden bekeurd, namelijk. Zijn reactie: hij legde twéé briefjes van 100 op zijn eigen politie-dashboard en gaf mij er eentje terug: 'dat is uw bonus om nog eens terug te komen'. Geen proces-verbaal of ontvangstbewijs gezien, wel die speelse glimlach om de mondhoeken van deze diender, die een wild weekend nu al grotendeels gefinancierd zag).

Morgenochtend verlaten we Imlil om onze laatste Marokko-dagen door te brengen in Marrakech. We logeren weer in de oude stad, vlakbij de souks en het beroemde grote plein Djemaa El Fna. In een ongetwijfeld onvindbaar Riad. Maar o, wat zijn we daarin geroutineerd geworden: gewoon een beetje hulpeloos kijken en veel dralen met je auto: binnen tien tellen heb je een local op een brommer naast je, die je graag en goedkoop de weg wil wijzen. Van mijn clubvriendje Stanley, die hier woont en werkt, kreeg ik een paar tips voor 'must sees & must do's', waaronder dineren op het fameuze dakterras van Restaurant Le Fouknoud. Dat gaan we dus maar doen.