Boeddha en Bamboe

Luang Prabang wordt omringd door bebost laaggebergte en omhelst door de brede Mekong River en haar zijrivier Nam Khan.

Het stadje bestrijkt vooral de twee oevers van de Nam Khan, dus is er lopend verkeer van Luang Prabang Oost naar Luang Prabang West en dus zeggen wij Rotterdammers meteen: brug bouwen!

Maar ja, dit is Laos: er is slechts lokaal belang, dus geen overheidskapitaal beschikbaar noch voldoende stevig (en duur!) bouwmateriaal en tenslotte: in de moessontijd valt hier zo veel regen dat beekjes rivieren worden en rivieren krachtig kolkende reuzen met waterstanden die méters hoger liggen dan in de droge tijd.

Geen brug is tegen die krachten bestand. Prachtig passend bij de op coöperatie en zelfwerkzaamheid aangewezen bevolking vonden de bewoners een oplossing. Om de zes maanden wordt er door een timmerfamilie een bamboe loopbrug opgebouwd, die elk jaar vlak voor de moesson wordt ontmanteld. Het woeste water zou de brug meesleuren naar de Mekong River en door haar wordt weggevoerd naar verten waar de inwoners nog nooit van gehoord hebben.

Zodra de Nam Khan zich weer gedraagt als de kalm langskabbelende huisvriend wordt de bamboe loopbrug weer in elkaar gezet.

De afschrijvingsperiode van de kosten is dus een half jaar en die kunnen worden gedragen door een tolheffing ad € 0,50 per retourtje oversteek, te betalen aan een oud vrouwtje met tafeltje en zonnedakje.

Nou heeft iedere hollandse jongen tijdens zijn vakantie wel eens geprobeerd een bruggetje te bouwen in een stromend watertje. Mijn eigen pogingen zijn bij gebrek aan technisch inzicht eigenlijk nooit verder gekomen dan een lek dammetje, maar zó zag mijn houten brugdroom er dus uit (zie foto’s), ook decennia daarna levend gehouden door het veelvuldig zien van mijn favoriete film ‘The Bridge on the River Kwai’ uit 1957 met bouwmeester Colonel Nicholson (Sir Alec Guinness) in de hoofdrol.

De lange boottocht met onze gids over de Mekong River leverde veel kennis en inzicht op over de langzaam maar zeker teruglopende functie van deze majestueuze rivier.

Met buitenlands kapitaal worden stuwdammen gebouwd waardoor de waterstand structureel lager zal gaan worden (dus geen natuurlijke irrigatie meer van de nu regelmatig overstromende oevers met groenten- en fruitteelt), de visserij zal teruglopen, transport per ‘Mekong-aak’ van goederen wordt onmogelijk, vervuilende en verwoestende afgravingen van grind voor de constructie van verkeersbruggen en stuwdammen zullen toenemen en de belangrijkste toeristische attractie (een boottocht stroomopwaarts naar een tweetal oeroude grotten in het karstgesteente met een tussenstop in een dorpje waar rijstwhisky wordt geproduceerd, geproefd en verkocht) kan binnenkort alleen nog maar per langduriger en vervuilender tuktuktocht over een hobbelige weg worden aangeboden. De riviercruise-bedrijfjes en hun personeel worden werkloos, het whiskydorpje kan worden opgeheven, de overige zelfvoorzienende nederzettinkjes op de oevers worden op zijn minst in hun voortgestaan bedreigd.

Luang Prabang verdient een veel betere toekomst dan nu voor ons geestesoog opdoemt.

Je gunt haar zo’n toekomst zoals wíj́ toegewenst kregen in een sessie met twee begeleidsters op een prachtige plek aan de Mekong River. Min en meer gebaseerd op boeddhistisch-holistisch waarden, en voordat iedere lezer zich nu zorgen over mij gaat maken: het was echt leuk en leerzaam. Onze ‘opdracht’ was het samenstellen van een offer aan Boeddha inclusief de aanbieding ervan tijdens een formele ceremonie in het nabijgelegen tempeltje.

Het leuke was dat we dit keer geen college kregen over de tempelbouw, de vereiste kleding, het linksom lopen en de betekenis van de houding van Boeddha, maar getraind werden om -vanzelfsprekend nà Boeddha en de hem representerende monnik van dienst natuurlijk- de hoofdrol te spelen in deze offerceremonie. We werden zo onderdeel van het programma in plaats van toeschouwer/luisteraar.

We kregen eerst een traditionele shawlachtig kledingstuk om en stelden eigenhandig de offerande op (persoonlijke wensgedachte noteren, bloemversiering aanbrengen op standaard, wierookstokjes en bankbiljet (in de reissom opgenomen[e-1f609]) erbij). Tijdens de generale repetitie van de ceremonie werd ons aangewezen welk bakje water voor de natuur bestemd was en welk voor eigen consumptie.

We mochten 15 minuten doodstil, bewust ademhalend en meditatiepogend in een onmogelijke houding op een knalhard matje blijven zitten. Een vrouwelijke monnik legde ons de volgorde van de ceremonie uit, een van onze begeleiders vertaalde en verduidelijkte.

In afwachting van de monnik kregen we nog een oefening in ‘mediterend lopen’, die we soms wankel rond de tempel ‘schrijdend’ uiteindelijk zonder omvallen volbrachten.

Afijn, wij weer op onze matjes, en dáár was de monnik, die eerst zijn mobiele telefoon neerlegde, daarna de door ons naar hem toegeschoven offerandes vriendelijk glimlachend en chantend aanvaardde, ons toeknikte waarna wij het offerwater in een schaal plengden en vlakbij de tempel letterlijk aan de uitbundig bloeiende Bougainville schonken.

De daarop volgende dankbaarheid werd door monnik en begeleidsters gezamenlijk uitgesproken. Verrijkt keerden we terug naar de andere oever. Echt leuk èn leerzaam!

Morgen reizen we verder, vijf uur in de auto naar Vang Vieng. De gids belooft prachtige natuur en adembenemende uitzichten!