HeroRats
Door: Joost
Blijf op de hoogte en volg Joost
01 April 2023 | Cambodja, Khett Siem Reab
De Angkor Wat is te ongelooflijk en te onbeschrijflijk. Dat ga ik dan ook maar niet proberen. Ik maakte wel een paar foto’s voor jullie!
Bij APOPO (Anti-Persoonsmijnen Ontmijnende Product Ontwikkeling, opgericht door Belgen) moet het me wel lukken.
Laos, Vietnam en Cambodja waren in de tweede helft van de twintigste eeuw het trieste toneel van bombardementen en grondoorlogen.
Als stille en gevaarlijke getuigen daarvan liggen nog miljoenen niet geëxplodeerde bommen, granaten en vooral mijnen in de bodems van deze Regio. In mijn blog ‘Laos en Oorlog’ van 3 maart vertelde ik er al over.
APOPO traint ratten in het ontdekken van deze explosieven. Zoiets duurt wel even; daarom zijn ‘onze’ rattensoorten niet geschikt, die worden niet ouder dan vier jaar.
In Tanzania daarentegen leven ratten blijkbaar gezonder, waardoor ze wel negen kunnen worden en dus langer aan de slag kunnen blijven.
Na een aanvangsperiode, waarin de jonge ratjes tam worden gemaakt en wennen aan hun trainers mogen ze letterlijk snuffelen aan het grote werk. En dat kunnen ze als geen ander: tot een cirkel van één meter om zich heen en idem de grond in kunnen ze gericht leren te zoeken via een steeds herhaald proces van zoeken, vinden, erkennen en belonen.
Twee jaar later zoekt de rat alleen nog maar naar de voor ons niet herkenbare TNT geur, omdat hij wéét dat bij het opgraven ervan door de begeleider een erkennend ‘klik’-geluid wordt gemaakt en de beloning direct volgt. Bij het opgraven van andere spullen volgt géén ‘klik’-erkenning en zéker geen beloning.
Het door deze HeroRats te onderzoeken gebied wordt verdeeld in kavels van zo’n vier meter breed en tien meter lang. Eerst maken de onderzoekers looppaden langs de kavels mijnenvrij via de oude metaaldetectoren-techniek. Vervolgens houden aan beide lange zijden twee medewerkers op die bomvrijgemaakte paadjes een meetlint en een dunne kabel vast met exact dezelfde breedte als de kavel. Aan die kabel zit een ring, aan die ring zit een kort kabeltje van een meter, en aan dat kabeltje zit de rat van dienst.
Het beest wordt vanaf een lange zijde in het kavel geplaatst, snuffelt zich een weg langs de kabel naar de overkant en als het onderweg de juiste geur ruikt gaat het graven. ‘Klik/Erkenning/Beloning!’
De begeleiders noteren de lokatie van het gevonden explosief met behulp van het meetlint. Ter controle wordt de rat ook nog eens vanaf de andere lange zijde over hetzelfde breedtepad gezet. Bij herhaald succes wordt de stafkaart voorzien van een rode stip. Daarna schuiven de twee medewerkers een metertje door over hun vrijpaadje en herhaalt de procedure zich.
Een rat met zijn begeleiders werkt verbluffend snel: het dier verkent een stuk land ter grootte van een tenniscourt in 30 minuten, waar mensen met metaaldetectoren tot vier dágen over doen.Bijkomend en niet te onderschatten voordeel is dat de mijnen niet exploderen door het lage gewicht van de er overheen scharrelende rat, en misstappende onderzoekers wèl de klos zouden zijn.
Nog even wat cijfers: deze zogeheten HeroRats maakten inmiddels 156.000 explosieven onschadelijk en 82 km2 vrij waardoor 1,8 mio mensen weer veilig op het land kunnen werken en wonen (bron: apopo.org).
Wij zagen een verbluffende demonstratie met rat Virginie, die ons daarna aandoenlijk kwam besnuffelen en veilig, want gevaccineerd, belikken. Een dòtje van 1,5 kilo.
-
29 Maart 2023 - 14:59
Frans Crul:
Wat een onvoorstelbaar verhaal!!! Maar hoe komen die ratten vanuit Tanzania naar Cambodja?
Je blogs blijven razend interessant en leuk Joost!
-
29 Maart 2023 - 19:18
Julie:
ongelooflijk! Weer heel iets anders dan mooie tempels of spannend vervoer. Wat leer ik vele van je verslagen!
-
29 Maart 2023 - 21:13
Riet:
Ooit een week door Cambodja getrokken maar van die ratten wist ik niet. Heel interessant!
-
30 Maart 2023 - 14:03
Bo:
Wawwww, nooit van gehoord, ratten als bommensnuffelaars. Trouwenszzz, 1,5 kilo is best heel veel. Wel gaaf trouwens.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
